قرارداد هوشمند چیست؟ آموزش صفر تا صد قراردادهای هوشمند

"بجای خواندن مقاله به آن گوش دهید"

پادکست صوتی "قرارداد هوشمند چیست؟ آموزش صفر تا صد قراردادهای هوشمند"


  • 03:01 1403-01-10
  • زمان مطالعه: 13 دقیقه

قرار داد هوشمند یا Smart Contract چیست؟ یکی از مفاهیم مهم و کلیدی در فناوری بلاکچین (Blockchain) و ارز های دیجیتال (Cryptocurrency) قرارداد های هوشمند یا Smart Contract ها هستن. در این مقاله خواهیم فهمید که مفهوم قرارداد هوشمند چیست و ویژگی های قرارداد هوشمند چه چیزهایی هستند. قرارداد های معمولی و سنتی با مفهومی که در قرارداد های هوشمند خواهید دید، متفاوت هستن.

مشخصا در دنیای ارز های دیجیتال و بلاکچین مفاهیم و اصطلاحات تخصصی فراوانه. اگر قصد دارید در این حوزه یک متخصص بشید، بهتره که دانش و اطلاعاتتون رو در این زمینه بالا ببرید و مفاهیم مهم این حوزه رو یاد بگیرید. در مجموعه آکادمی ارزسنج آموزش هایی رو به شما ارائه میدیم که با بهره گیری از اونا می تونید سطح دانش و مهارت خودتون رو ارتقا بدید. فراموش نکنید که هیچ کس از آموزش و یادگیری ضرر نکرده و هر قدر سطح دانش و سواد شما در یک حوزه مخصوصا حوزه آموزش ارز دیجیتال بیشتر باشه، به همون اندازه حاشیه سود شما بیشتر خواهد شد و ریسک های احتمالی ضرر و زیان پایین میاد. این مقاله که در رابطه با یکی از مفاهیم مهم در بلاکچین و ارز های دیجیتال هستش رو کامل بخونید.

قرارداد هوشمند چیست ؟

قرارداد هوشمند چیست؟

یک قرارداد معمولی یا سنتی، توافقی مکتوب بین دو یا چند شخص هستش که انجام کار هایی رو نسبت به هم متعهد میشن. برای مثال دو نفر با هم قرارداد اجاره خونه منعقد می کنن و یک طرف قرارداد متعهد میشه تا یک واحد مسکونی رو با امکانات درج شده در قرارداد در اختیار طرف مقابل بذاره. در عوض موجر یا اجاره گیرنده هم در قرارداد متعهد میشه که مبلغ مشخصی رو به شکل ماهیانه پرداخت کنه. در این مدل قرارداد ها معمولا یک نهاد مرجع که در مثالمون میشه مشاور املاک، وظیفه تنظیم قرارداد رو بر عهده داره و به عنوان یک شاهد بر تعهدات طرفین هستش. در قرارداد های سنتی تحت شرایطی امکان فسخ قرارداد و ملغی شدن تعهدات طرفین وجود داره. مورد دیگه در مورد قرارداد های سنتی ضمانت اجرایی هستش. درسته که نهاد های قانونی از بند های درج شده یک قرارداد رسمی حمایت می کنن ولی باز هم ممکنه که مواردی از قرارداد به دلایلی اجرا نشه. همه این مواردی که گفته شد در مفهوم قرارداد های هوشمند به گونه دیگری هستش و با فرم جدیدی از تعهدات و توافق نامه ها آشنا خواهیم شد. در ادامه تعریف خواهیم کرد که قرارداد هوشمند چیست.

مفهوم قرارداد هوشمند

به زبان ساده، قرارداد های هوشمند یا Smart contract ها؛ یک سری کد های نرم افزاری هستن که در صورت وقوع شرایطی خاص شروع به اجرا شدن می کنن و در صورت شروع به اجرا شدن، دیگه قابل توقف نیستن. یک قرارداد هوشمند در حال اجرا رو هیچکس حتی سازنده خود قرارداد هم نمی تونه متوقف کنه؛ از همین رو مفهومی به نام فسخ قرارداد نداریم. به عبارتی دیگر، یک قرارداد هوشمند پروتکلی برای تنظیم توافق بوده که با استفاده از اطلاعات مربوط به شرایط قرار داد، همه اقدامات پیش‌ بینی شده در اون رو به شکل خودکار انجام میده.
قرارداد های هوشمند، امکان‌ انجام تراکنش ‌های معتبر رو بدون دخالت شخص یا نهاد ثالثی فراهم می‌کنن و در واقع پروتکلی نرم افزاری هستن که برای تسهیل، تأیید و یا اجرای یک مذاکره و توافق به صورت دیجیتالی و الکترونیکی در نظر گرفته شدن. تاریخچه قرارداد هوشمند به سال 1994 میلادی بر می گرده. یک دانشمند علوم رایانه و رمز نگاری با نام نیک زابو (Nick szabo) در سال 1994 اصول و مبانی این کار رو ابداع کرد و شرح داد ولی در اون سال ها شرایط و بستر های پیاده سازی چنین ایده هایی وجود نداشت. بعد از روی کار اومدن بلاکچین، شرایط فراهم شد تا ایده قرارداد های هوشمند عملی بشه. 
همونطور که اشاره شد، قرارداد های هوشمند بر روی بلاکچین پیاده ‌سازی میشن و ویژگی اصلی بلاکچین هم توزیع ‌شده بودن اون هستش. فارغ از مسائل پیچیده فنی، وقتی یک قرارداد هوشمند روی بلاکچین ثبت میشه. نسخه هایی از اون بین اعضای شبکه یا همون نود ها به اشتراک گذاشته میشه. از همین رو جلوگیری از اجرای اون یا هر گونه دستکاری اطلاعات تقریبا غیر ممکنه چون که همه نود های بلاکچین اون رو اجرا می‌کنن، نه صرفا یک یا چند سرور متمرکز و مرکزی. 

تفاوت قرارداد هوشمند با قرارداد سنتی

در این بخش از مقاله اسمارت کانترکت چیست؟ به تفاوت قرارداد های هوشمند با قراردادهای سنتی خواهیم پرداخت. در حقیقت در مقایسه بین یک قرارداد سنتی و رایج با یک قرارداد هوشمند یا Smart contract چند نکته خواهیم داشت. اول اینکه قرارداد های سنتی قابل فسخ هستن و طرفین می تونن اجرای بند های قرارداد رو متوقف کنن اما در یک قرارداد هوشمند چنین چیزی ممکن نیست و هیچ کس حتی سازنده خود الگوریتم قرارداد هوشمند هم نمی تونه اجرای قرارداد رو متوقف کنه. این مسئله علاوه بر فسخ ناپذیری عنصر ضمانت اجرایی داشتن رو هم تضمین می کنه. مورد بعدی این که در قرارداد های هوشمند، نهاد های مرکزی و قانونی بر حسن انجام قرارداد نظارت دارن در صورتی که در یک قرارداد هوشمند، همچین چیزی موضوعیت نداره و خود قرارداد اتوماتیک و با ضوابط مشخص عملیاتی میشه و نیاز به نظارت و کنترل کسی نیست. 

پیاده سازی قرارداد هوشمند

پیاده سازی قراردادهای هوشمند

خب حالا پیاده سازی قرارداد هوشمند به چه شکله ؟ یک قرارداد هوشمند در واقع یک نرم افزار و مجموعه ای از کد های کامپیوتری هستش. مجموعه دستورات بعد از برنامه نویسی شدن بر بستر بلاکچین آپلود میشن. قرارداد های هوشمند توسط زبان های مختلف برنامه نویسی کد نویسی میشن. برای مثال زبان برنامه نویسی قرارداد های هوشمند اتریوم سالیدیتی (Solidity) هستش. پس کسی که میخاد روی بلاکچین اتریوم، قرارداد هوشمند بنویسه باید زبان سالیدیتی رو بلد باشه. زبان معروف و پرطرفدار C++ هم یکی دیگه از ابزار های پیاده سازی قرارداد هوشمند روی بلاکچین هستش. برای مثال برای توسعه یک قرارداد هوشمند روی بلاکچین EOS باید از زبان C++ استفاده کنید. از دیگر زبان های برنامه نویسی قرارداد های هوشمند می تونیم به Java و Java script اشاره کنیم. در آموزش تحلیل فاندامنتال ما بطور کامل نحوه بررسی قراردادهای هوشمند رو توضیح دادیم و می تونین ازش استفاده کنین.

پیاده سازی قرارداد هوشمند در بلاک چین:

پیاده سازی قرارداد هوشمند در بلاکچین

همونطور که در بخش های قبلی نیز گفتیم، قرارداد هوشمند قراردادی هست که شرایط اون از قبل تعیین شده و توسط یه پروتکل خاص در پلتفرم هایی مخصوص اجرا شده که کاربران از اون استفاده می کنند. همچنین قراردادهای هوشمند در بلاک چین های مختلفی اجرا یشن که در این قسمت از مقاله قرارداد هوشمند چیست؟ برخی از این بلاک چین ها برای شما معرفی و مورد بررسی قرار می دیم.

•    اجرای قرارداد هوشمند بر بستر ترون

یکی از بلاک چین های پشتیبانی کننده از قراردادهای هوشمند، شبکه ترون هست. بهتره بدونین شبکه ترون یکی از محبوب ترین شبکه های بلاک چین هست که به دلیل هزینه خیلی پایین و سرعت بسیار بالا بستر مناسبی برای پیاده سازی و اجرای برنامه های غیر متمرکز و قراردادهای هوشمند هست. همچنین TRC20 نیز استاندارد ایجاد قرارداد هوشمند و توکن در شبکه ترون هست. جالب اینجاست که بدونین قراردادهای هوشمند شبکه ترون با زبان برنامه نویسی بلاک چینی سالیدیتی پشتیبانی میشن.

•    اجرای قرارداد هوشمند در بستر اتریوم

یکی دیگه از بلاک چین های پشتیبانی کننده از قراردادهای هوشمند، شبکه اتریوم هست. بلاک چین اتریوم یکی از شبکه های بلاک چینی قدرتمند برای پیاده سازی و اجرای قراردادهای هوشمند هست و کسب و کارها و صنایع مختلفی اقدام به پیاده سازی اید های خودشون در این شبکه می کنند. ERC20 نیز استاندارد ایجاد توکن در اتریوم هست. همچنین قراردادهای هوشمند در شبکه اتریوم توسط زبان برنامه نویسی سالیدیتی پشتیبانی میشن.
 

اجرای قرارداد هوشمند چگونه است؟

اجرای قرارداد هوشمند

نوبت این رسیده تا در این قسمت از مقاله قرارداد هوشمند چیست؟ اطلاعاتی در مورد اجرای قرارداد هوشمند برای شما ارائه کنیم. همونطور که در بخش قبلی نیز گفتیم، شما می تونین قراردادهای هوشمند و برنامه های غیر متمرکز خودتون رو بر روی دو بلاک چین ترون و اتریوم راه اندازی و اجرا کنین. بلاک چین اتریوم در حال حاضر یکی از بلاک چین های محبوب و پر کاربرد اجرای قرارداد هوشمند هست و مورد استقبال توسعه دهنده ها قرار گرفته. همچنین قرارداد هوشمند این امکان رو داره که توسط هر کسی در بلاک چین های مختلف ایجاد بشه و مورد استفاده قرار بگیره. به عبارت دیگه شما می تونین قرارداد هوشمند خودتون رو در بلاک چین ترون اجرا کنین.
جالب اینجاست که بدونین کد قراردادهای هوشمند واضح و قابل تایید عمومی هست. یعنی هر کسی می تونه دقیقا بدونه زمانی که یه قرارداد هوشمند دارایی دیجیتال رو دریافت می کنه چه منطقی رو دنبال می کنه. همچنین قراردادهای هوشمند توسط زبان های برنامه نویسی مختلفی به وجود میان و راه اندازی میشن. به این ترتیب هر کد قرارداد هوشمند بر روی بلاک چین ذخیره میشه و به افراد این امکان رو میده تا کد قرارداد و وضعیت فعلی رو بررسی کنند و عملکرد قرارداد هوشمند خودشون رو تایید کنند. نکته قابل توجه این هست که هر کامپیوتر در شبکه یه کپی از همه قراردادهای هوشمند موجود و وضعیت فعلی اون ها در بلاک چین و داده های معامله رو ذخیره می کنه.
قراردادهای هوشمند یا اسمارت کانترکت ها با پیروی از مفهوم اگر، وقتی و آنگاه که در کد بلاک چین نوشته میشن، فعالیت می کنند. همچنین شبکه ای از کامپیوترها هنگامی که شرایط از پیش مشخص و تایید شده باشه، اقدامات رو انجام میدن. این اقدامات می تونه شامل ازاد کردن وجوه به طرف مربوطه و ثبت نام وسیله نقلیه باشه. علاوه بر این، میشه قرارداد هوشمند رو توسط یه توسعه دهنده برنامه ریزی کرد.

پیش تر اشاره شد که قرارداد های هوشمند توقف ناپذیر هستن. اجرای قرارداد هوشمند به این شکله که چنان چه شرایط تعیین شده در قرارداد رخ داد، دستورات قرارداد هوشمند بدون دخالت و اجازه کسی شروع به اجرا شدن می کنن و کسی هم نمی تونه متوقفش کنه. اتریوم برای شبیه سازی پروسه اجرای قرارداد های هوشمند یک ماشین مجازی توسعه داده که به ماشین مجازی اتریوم یا EVM مشهور هستش. این ابزار، یک فضای مجازی و شبیه سازی شده برای اجرای قرارداد های هوشمند هستش تا قبل از بارگذاری روی بستر بلاکچین واقعی، ارزیابی و تست بشن. به طور کلی اتریوم در حال حاضر قوی ترین امکانات رو برای طراحی و پیاده سازی قرارداد های هوشمند ارائه میده و اکثر قرارداد های هوشمند موجود هم در بستر بلاکچین اتریوم فعالیت دارن. 

برای پیاده سازی قرارداد هوشمند به چه چیزایی نیاز داریم ؟

SMART CONTRACT

برای طراحی و پیاده سازی یک قرارداد هوشمند، علاوه بر درک مفاهیم مرتبط با اون، به یک سری پیش نیاز ها هم احتیاج خواهیم داشت که در این بخش از مقاله اسمارت کانترکت چیست؟ با هم بررسی می کنیم.
•    تعیین دسترسی ها: برنامه قرارداد هوشمند باید به خدمات عنوان شده در قرارداد دسترسی داشته باشه تا به طور خودکار اونا رو در فرایند عرضه یا خرید کنترل کنه. برای مثال اگه تعیین شده که قرارداد در ازای دریافت مبلغی مشخص یک فایل رو ارائه بده، طبیعتا باید به فایل مذکور دسترسی داشته باشه.
•    شرایط قرارداد: شرایط قرارداد هوشمند به شکل شفاف و دقیقی دنباله ‌ای از عملیات هایی هست که در صورت وقوع شرایطی خاص، اجرای بند های قرارداد رو شروع می کنن. این شرایط و دستورالعمل ها با برنامه نویسی و کد های نرم افزاری مشخص میشن. همه شرکت ‌کنندگان برای بهره مندی از یک قرارداد هوشمند، در وهله اول باید این شرایط رو بپذیرن و به قول معروف امضاش کنن.
•    اوراکل: اوراکل چیزی هستش که اطلاعات رو به قرارداد جهت پردازش انتقال میده. برای مثال اگه قراره که قرارداد هوشمند اطلاعات مربوط به هواشناسی رو پردازش کنه، اوراکل می تونه یک سایت هواشناسی باشه.
•    پلتفرم اجرا: همونطور که متوجه شدید، قرارداد های هوشمند بر بستر بلاکچین پیاده سازی میشن. قبل از طراحی و ایجاد یک قرارداد هوشمند باید تعیین کرده باشین که از چه بلاکچینی میخاین برای پیاده سازی استفاده کنید.

ویژگی های قرارداد هوشمند

ویژگی های قرارداد هوشمند

مزایا و ویژگی‌ های خوبی که قرارداد های هوشمند برای صاحبان کسب و کارها و حتی افراد معمولی فراهم می‌کنن، باعث شده‌ تا به مرور زمان، قرارداد های هوشمند به عنوان یکی از مهم ‌ترین روش های انعقاد قرارداد، مطرح بشن. اما ویژگی هایی که باعث شده تا این نوع از قرارداد های طرفداران زیادی پیدا کنن به شرح زیر هستش.

•    امنیت:

یکی از مهم ترین این ویژگی ها امنیت هستش. به طور کلی در مبحث امنیت ارزهای دیجیتال باید این رو بگیم که در بلاکچین امکان تقلب و دستکاری وجود نداره و نسخه ای از همه اطلاعات بین اعضای شبکه توزیع میشه. قرارداد های هوشمند هم همین طور هستن و ضمن شفایت، امکان دستکاری هم ندارن.

•    اعتبار:

یکی دیگه از شاخصه های این نوع قرارداد های اعتبار اون هستش. در قرارداد هوشمند ضمانت اجرایی وجود داره و چنان چه شرایط تعیین شده رخ نده هیچ عملیاتی در کار نخواهد بود. همین طور اگر چنان چه قرارداد اجرایی شد دیگه قابل توقف و به قولی قابل فسخ شدن نیست و قطعا و بدون توقف به شکل کامل اجرا خواهد شد. این امر باعث شده تا اعتبار و ارزش قرارداد های هوشمند بالا بره.

•    سرعت :

سرعت اجرایی شدن قرارداد بسیار بالا هستش. در این نوع قرارداد ها واسطه ای در کار نیست و به محض برقرار شدن شرایط قرارداد، کد های دستور العمل اون شروع می کنن به اجرا شدن.

•    توزیعی

یکی از ویژگی های قراردادهای هوشمند، توزیع اون هاست. بهتره بدونین قراردادهای هوشمند توسط همه گره های موجود در بلاک چین اتریوم تکثیر و توزیع میشن که این یکی از تفاوت های عمده در مقایسه با بقیه راه حل های مبتنی بر سیستم های متمرکز هست.

•    خودکار

یکی دیگه از ویژگی های قراردادهای هوشمند که باید ازش برخوردار باشن، خودکار بودن فعالیت های اون هاست. قراردادهای هوشمند این امکان رو دارن تا به صورت خودکار همه وظیفه های خودشون رو مثل یه برنامه خودگار انجام بدن. البته در خیلی از مواقع اگه یه قرارداد هوشمند به صورت خودکار فعال نشه و وظایف خودش رو انجام نده، تا مدت زیادی غیر فعال باقی می مونه.

•    تغییر ناپذیر

یکی دیگه از ویژگی های قراردادهای هوشمند که باید ازش برخوردار باشن، تغییر ناپذیر بودن اون هاست. قرارداد هوشمند بعد از استقرار نمی تونه تغییر بکنه. فقط در صورتی که از قبل برای اون کدی تعریف شده باشه، می توننه حذف بشه. به این ترتیب می تونیم بگیم که قراردادهای هوشمند کدهای ضد جعل فراهم می کنند.

کاربرد قراردادهای هوشمند:

کاربرد قراردادهای هوشمند

شاید بعد از به دست آوردن اطلاعاتی در مورد قراردادهای هوشمند، دوست داشته باشین تا با برخی از انواع کاربرد قراردادهای هوشمند اشنا بشین. بهتره بدونین قراردادهای هوشمند رو میشه در موارد بسیار زیادی مورد استفاده قرار داد. همچنین هر کسی در هر کسب و کاری که داره می تونه از قراردادهای هوشمند استفاده بکنه. به همین منظور ما در این قسمن از مقاله قرارداد هوشمند چیست؟ به بررسی انواع کاربرد قراردادهای هوشمند می پردازیم.

•    یکی از انواع کاربرد قراردادهای هوشمند این هست که برای تنظیم انواع قراردادهای تجاری در هر سطحی مورد استفاده قرار می گیرن.

•    یکی دیگه از مهم ترین کاربرد قراردادهای هوشمند این هست که در رای گیری ها مورد استفاده قرار می گیرن که مزیت های زیادی رو به همراه داره. از جمله از این مزیت ها می تونیم به ناشناس موندن هویت افراد اشاره کنیم.

•    یکی دیگه از کاربرد قراردادهای هوشمند در بحث مالکیت معنوی و کپی رایت هست. به عبارت دیگه شما می تونین با استفاده از قراردادهای هوشمند فرایند کپی رایت رو انجام بدین.

•    یکی دیگه از کاربرد قراردادهای هوشمند این هست که در بنگاه های خرید و فروش ملک یا اتومبیل مورد استفاده قرار می گیرن. به این ترتیب شما می تونین برای معامله های خودتون در املاک یا اتوگالری ها قراردادی تنظیم کنین.

•    یکی دیگه از انواع کاربرد قراردادهای هوشمند این هست که برای کنترل و مدیریت محموله ها از طریق اینترنت مورد استفاده قرار می گیرن که به همین دلیل مورد استقبال قرار گرفتن و محبوبیت زیادی به دست اوردن.

•    یکی دیگه از کاربرد قراردادهای هوشمند این هست که توسعه دهنده های نرم افزار این امکان رو دارن تا با استفاده از قراردادهای هوشمند، بازی ها و برنامه های غیر متمرکز خودشون رو بر روی بلاک چین های مختلف راه اندازی کنند. به همین دلیل قرادادهای هوشمند مورد استقبال توسعه دهنده های نرم افزار قرار گرفتن.

قراردادهای هوشمند چه مزایا و معایبی دارند؟

همانطور که گفته شد، قرارداد هوشمند نوعی اسمارت کانترکت است که معمولا در بازار ارزهای دیجیتال مورد استفاده قرار می گیرد. اگر در بازار کریپتو حضور داشته باشید، ممکن است تا الان با یک قرارداد هوشمند کار کرده اید. قرارداد هوشمند شامل تمام اطلاعات مربوط به شرایط قرارداد و اجرای تامام کارهای هدف گذاری شده به صورت خودکار است. قراردادهای هوشمند مزایا و معایب زیادی به همراه دارند. به همین دلیل ما سعی می کنیم در این بخش به بررسی مزایا و معایب قراردادهای هوشمند بپردازیم:

مزایای قراردادهای هوشمند

•    یکی از مزایای قراردادهای هوشمند این است که به صورت خودمختار فعالیت می کنند هیچ موسسه ای رو آن نظارت ندارد. به طور کلی، طرفین این قراردادها می توانند بدون نیاز به واسطه ها قراردادهای خودشان را تنظیم و اجرا کنند.
•    یکی دیگر از مزایای قراردادهای هوشمند این است که این قراردادها با از بین بردن واسطه ها، کارمزد معاملات را کاهش داده و سرعت آنها را بیشتر می کنند.
•    بهتر است بدانید که اسمارت کانترکت ها با استفاده از منطق برنامه نویسی یا کدنویسی عملکردهای پیچیده  خلاقانه ای را به راحتی انجام می دهند.
•    یکی دیگر از مزیت های قرارداد هوشمند، سطح امنیت بالای آن است. این قراردادها با استفاده از مکانیزم رمزنگاری و تایید شبکه، از تقلب و حمله سایبری جلوگیری می کنند.

معایب قراردادهای هوشمند

•    یکی از معایب قراردادهای هوشمند این است که اسمارت کانترکت ها بعد از اینکه اجرا شدند، نمی توانند تغییر پیدا کرده و یا فسخ شوند. بنابراین، باید در زمان نوشتن این قراردادها دقت بالایی داشته باشید تا قرارداد شما هیچ ایراد یا خطایی نداشته باشد.
•    قراردادهای هوشمند هیچ گونه مکانیسم یا پروتکل رفع خطا ندارند و نمی توانند مشکلات و ایرادات شبکه های بلاک چینی را برطرف کنند.
•    یکی دیگر از معایب قراردادهای هوشمند این است که اسمارت کانترکت ها با توجه به منطقه برنامه نویسی، عملکردهای راحتی را به سختی انجام می دهند.

سخن پایانی

در این مقاله در مورد یکی از مفاهیم جذاب و بسیار آینده دار در حوزه بلاکچین و ارز های دیجیتال صحبت کردیم. اونم اینکه قرارداد هوشمند چیست؟ در اصل Smart Contract ها ایده جذاب و کاربردی هستن که با ظهور بلاکچین جامه عمل پوشیدن. این نوع قرارداد ها ساز و کاری دارن که خیال طرفین قرارداد رو از هر گونه دخالت خارجی و تقلب راحت می کنن. در حال حاضر قرارداد های هوشمند در دنیا بسیار مورد توجه توسعه دهندگان هستن و پروژه های زیادی در این زمینه انجام شده و در حال انجامه. اگر به این حوزه علاقه مند هستید که از نظر ما هم یکی از شاخه های آینده دار علوم کامپیوتر در آینده خواهد بود. می تونید ضمن فراگیری مباجث و مبانی این حوزه، روی یکی از زبان های برنامه نویسی قرارداد های هوشمند مثل سالیدیتی هم کار کنین و شروع به یاد گیریش کنین. امیدوارم این مقاله براتون مفید بوده باشه و استفاده لازم رو ببرید. اگر در ارتباط با این مقاله نظر یا سوالی هم داشته باشین، می تونین در بخش نظرات مطرح کنین و پاسخگوی شما خواهیم بود.


نظرات کاربران در مورد قرارداد هوشمند چیست؟ آموزش صفر تا صد قراردادهای هوشمند

  1. مهسا (1401/06/13)

    برای ساختن یه قرارداد هوشمند باید برنامه نویسی بلد باشیم؟

    1. پشتیبان سلیمی (1401/06/13)

      نه لزوما، بعضی از سایت ها هستن که کد های آماده رو در اختیارتون قرار میدن.

  1. سودا (1401/08/29)

    از قرارداد هوشمند میشه فهمید که یه ارزی کلاهبرداری هستش یا نه؟

  1. مهندس (1401/09/02)

    ممنون بابت اطلاعات خوبتون

در مورد قرارداد هوشمند چیست؟ آموزش صفر تا صد قراردادهای هوشمند نظر دهید
سوال امنیتی :2+92 = ?