پادکست صوتی "وب 3 چیست؟( بررسی کامل Web3 )"
- 11:10 1403-10-01
- زمان مطالعه: 21 دقیقه
در مقاله Web3 چیست؟ باید بگیم که تصور اینترنت بدون گوگل، فیسبوک یا استوری های اینستاگرام برای نسل ما امروزی ها به خصوص برای نسل جوان ترهای سراسر دنیا دشوار هستش. در گذشته افراد اینترنت رو با نام اصلی ان یعنی «شبکهی جهانی وب» یا «نت» می شناختن کاربرها نمی تونستن تصاویر خود را به اشتراک بزارن یا برای مثال، بلاگی درباره ی تئوری های توطئه ی زمین تخت بسازن.
در آن زمان اغلب محتوا توسط کسب و کارها، روزنامه ها و سازمان ها تولید می شد که این دوره به عصر کلاسیک اینترنت معروفه. تقریبا هیچ زمینه ای نیست که امروزه تحت تاثیر اینترنت و رشد اون قرار نگیره، اینترنت عامل اصلی جهانی شدن اقتصاد و گسترش تجارت الکترونیک محسوب می شه. امروزه بخش فناوری که حاصل گسترش اینترنت هست، حدود 25 درصد از شاخص ۵۰۰ شرکت برتر آمریکا را تشکیل میده که این امر، تاثیر شگف انگیز اینترنت بر اقتصاد دنیا رو نشان میده.
پیش از اختراع اینترنت، روابط اجتماعی بسیاری از افراد در دنیا محدود به افراد در نزدیکی محدوده جغرافیایی مشخصی می شد اما به کمک اینترنت، مرز ها شکسته شد و امروزه افراد از سراسر دنیا می تونن با هم ارتباط برقرار کنن، پیام مبادله کنن و اطلاعات مختلفی با هم دیگه به اشتراک بزارن بنابراین می شه گفت که، روابط اجتماعی یکی دیگر از بخش هایی هست که تغییرات زیادی تحت تاثیر اینترنت داشته. موضوع راه اندازی و هدف از برنامه ریزی برا وب 3، ساخت اینترنت برای مردم بود به این معنی که، مردم مالک اینترنت باشن برا همین تمامی ابزارهای آن نیز در راستای خدمت به مردم طراحی شد.
به طور خلاصه وب 3، نسل بعدی اینترنت و یک تغییر پارادایم به سمت اینترنت دموکراتیک و غیرمتمرکز هست. ما قصد داریم در این مقاله Web3 چیست؟ به صورت کلی به مطالعه مطالبی چون روند تکامل وب (Web)، مزایا، معایب و ویژگی های (Web3) و ارزهای دیجیتال Web3(توکن های Web3) بپردازیم. برای مطالعه بیشتر در مورد ارزهای دیجیتال به صفحه آموزش ارز دیجیتال از صفر در سایت ارزسنج مراجعه کنید.
Web3 چیست؟
WEB3، نسل جدیدی از اینترنت هستش که با هوش مصنوعی کار میکنه و بر پایه machin learning یا یادگیری خودکار بنا شده. (در مورد هوش مصنوعی در Web3 در قسمت بیان ویژگی های این شبکه توضیح خواهیم داد.) وب 3 با ایجاد اینترنت بر پایه تعامل و همتایان، فضای فعلی رو متحول می کنه. در فضای جدید، شما به کد ها اعتماد خواهین کرد نه افراد. وب 3 کنترل اینترنت رو در اختیار تمامی مردم قرار می ده. این شبکه به آینده وب اشاره داره. اینترنت نسل اول یا همان «وب ۱» بهطور کلی با وب ۲ متفاوته و تفاوت های اون ها خیلی گسترده تر از مباحث فنی هستش.
همان طور که وب ۳ بهطور کلی با وب ۲ متفاوته. اما تمرکززدایی در قلب هر دو هست. برنامه های وب 3 بر روی بلاکچین، شبکه های غیرمتمرکز از نودهای همتا به همتای متعدد یا ترکیبی از این دو ساخته شده. این برنامه ها به عنوان برنامه های غیرمتمرکز DApp شناخته می شن. منظور از غیرمتمرکز یعنی اطلاعات در جایی مانند بلاکچین ذخیره می شه که به آسانی نمی تونیم اون رو تغییر بدیم. برای درک بهتر ماهیت وب ۳ بهتره که تاریخچه مختصری از تکامل اینترنت از ابتدا تا کنون رو مورد بررسی قرار بدیم با ما همراه باشید.
تاریخچه مختصری از تکامل اینترنت؛ نسل اول، نسل دوم و نسل سوم وب
وقتی به تاریخچه اینترنت و روند تکاملیش نگاه می کنیم متوجه می شیم که وبسایت ها و برنامه های وب، به طور چشمگیری تغییر کردن، آن ها از سایت های ایستا، به سایت های مبتنی بر داده تکامل یافتن، که کاربران میتونن با آن ها تعامل داشته و حتی اون ها رو تغییر بدن اگر بخوایم به روند تکامل وب (Web) نگاه مختصری کنیم متوجه این موضوع خواهیم شد.
اما وب (Web) چیست؟ وب در اصل به اینترنت گفته می شه و در اینجا منظور فرایندی هستش که اینترنت طی چندین دهه از زمانی که اختراع شده تاکنون طی کرده. اینترنت نسل اول یا همان وب 1 (Web1) در اوایل دهه 1990 وبسایت ها با استفاده از صفحات HTML استاتیک ساخته شده و برای اولین بار توسط تیم برنرز لی (Tim Berners-Lee) ایجاد شد، که تنها توانایی نمایش اطلاعات رو به کاربران میده و عملا کاربران نمی تونستن هیچ تغییری در اون ایجاد بکنن. از یک مدل پایگاه داده سلسله مراتبی استفاده می کرد که در اون اطلاعات از سرورها به مشتریان منتقل می شد.
و اما اینترنت نسل دوم یا همان وب ۲ (Web2) کاربران میتونستن با استفاده از پایگاه های داده، پردازش سمت سرور، فرم ها و رسانه ها، با وبسایت ها ارتباط برقرار کنن. این موضوع باعث شد که بستر وب از حالت ایستا به حالت پویا یا دگرگون کننده که البته بهش حالت محرک نیز می گن، تغییر پیدا کنه. این اصطلاح در سال 1999 توسط نویسنده و طراح وب به نام دارسی دینوچی (Darcy DiNucci) ابداع شد.
و اما در مورد اینترنت نسل سوم (Web3)، باید بگیم که در حال حاضر در سراسر جهان از اینترنت نسل ۳ یا به عبارتی وب ۳ استفاده می شه، چون اطلاعات کاملاً غیرمتمرکز هست و هیچ شخص یا سازمانی داده های کاربران را مدیریت و کنترل نمی کنه، و به محض اطلاع بهتره بدونین که، وب۳، توسط گاوین وود، دانشمند کامپیوتر انگلیسی و یکی از بنیانگذاران اتریوم تأسیس شد. گاوین وود (gavin-wood) در سال ۱۹۸۰ در لنکستر انگلستان متولد شد. رشته تخصصی او علوم کامپیوتر هست و اولین بار در سال 2011 به ارز دیجیتال بیت کوین علاقمند شد. پس از موفقیت هایی که داشت، به عنوان دانشمند تحقیقاتی در مایکروسافت شروع به فعالیت کرد.
در آن سال ها بود که پرژوه اتریوم به عنوان دومین ارز دیجیتال دنیا، بسیار سروصدا کرده بود و همین موضوع باعث شد تا مذاکراتی بین تیم توسعه دهنده اتریوم و مایکروسافت، به منظور انجام پروژه مشترک، انجام بشه. نتیجه این مذاکرات، آشنایی ویتالیک بوترین(Vitalik Buterin) خالق ارز دیجیتال اتریوم و گاوین وود بود در سال 2014 به خاطر تعریف مفاهیم کلیدی در وب 3، گاوین وود مشهور شد. در کل گاوین وود کارهای زیادی برای وب 3 انجام داد و حتی در تشکیل زیر ساخت اصلی وب 3، نقش کلیدی داشت. خالی از لطف نیستش که ما بیشتر شما رو با روند تکامل وب (Web) اشنا کنیم به همین خاطر قصد داریم در ادامه توضیحات بیشتری در مورد هر کدام از نسل های مختلف اینترنت یا وب بپردازیم.
وب ۱ (Web1)
زمانی که اینترنت نسل اول، برای اولین بار در سال ۱۹۹۰ اختراع شد این فناوری به سرعت به رشد خود ادامه داد و موفق شد در مدت زمان کوتاهی پلتفرم جهانی را تغییر بده. وب ۱ در ابتدا «read-only web» یا «static web» نامیده می شد که تنها شامل سایت هایی که محتوای ثابت عمدتاً در قالب متن یا تصویر داشتن، می شد تمامی وب سایت ها، اپلیکیشن ها، جستجوگرها و هر چیزی که در دنیای امروز به اینترنت مربوط می شه به لطف وب ۱ اکنون در دسترس ما قرار داره. در زمان وب ۱، مردم به جای گوگل از AltaVista، Netscape یا Asked Jeeves برای جستجوی تصاویر گربه های بامزه استفاده می کردن.
اغلب وب سایت ها به فرمت «فقط خواندنی» (read-only) بودن و کاربرها نمی تونستن محتوایی بارگذاری کنن یا کامنتی بزارن. مفهوم استریم ویدئو هم وجود نداشت. افراد برای گفتگوی آنلاین از چت روم های AOL استفاده می کردن. دانلود یک آهنگ یک روز کامل طول می کشید و برای اتصال به اینترنت دایل آپ لازم بود و اتصال تلفن قطع می شد. در آن زمان افراد اینترنت را با نام اصلی اش «شبکهی جهانی وب» یا «نت» می شناختن.
در ادامه باید بگیم که، در واقع وب 1 یک پلتفرم بسیار ساده و ابتدایی و همچنین محدود بود که تنها تعداد کمی از موسسات و دانشگاه ها و همچنین مراکز تبلیغاتی از آن ها استفاده می کردن. در وب 1 کاربران تنها حق دسترسی و استفاده از اطلاعات را داشتن، نه می تونستن آن را تغییر بدن و نه می تونستن اطلاعات جدیدی رو اضافه کنن به عبارت دیگر می تونیم بگیم که، وب1، به اولین مرحله از تکامل وب جهانی اشاره داره.
پیش از این، تنها تعداد کمی از تولیدکنندگان محتوا در وب1 وجود داشتن که اکثریت کاربران، مصرف کننده محتوا بودن. بیشتر کاربران در اینترنت نسل اول مصرفکننده بودن به این معنی که فقط می تونستن از اطلاعات منتشر شده توسط شرکت ها استفاده کنن. در وب 1 صفحات وب شخصی به صورت وبلاگ بسیار رایج بود.
این صفحات عمدتا استاتیک بودن و در سرویس های میزبان وب به صورت رایگان ساخته می شدن. همچنین در اینترنت نسل اول، تعامل بین کاربران وجود نداشت و رابطه به صورت تولیدکننده و مصرفکننده تعریف شده بود. به دلیل عدم وجود ارتباط بین کاربران، سرعت رشد اینترنت در این دوره بسیار کم بود و به روزرسانی اطلاعات وب سایت ها دیر به دیر انجام می شد.
وب ۲ (Web2)
در ادامه بحث روند تکامل وب (Web) باید گفت که، در اینترنت نسل دوم، وب 2 به وب سایت های جهانی اشاره داره که در آن ها محتوای تولید شده توسط کاربران مطروحه در این وب سایت ها، قابل استفاده بودن اطلاعات توسط کاربران و هم چنین امکان ایجاد تعامل و همکاری بین کاربران مختلف اهمیت زیادی داره و به همین دلیل، به این نسل از اینترنت وب اجتماعی و مشارکتی نیز گفته می شه. در اوایل دهه ی ۲۰۰۰ اینترنت در نقطه ای تاریخی قرار گرفت.
می تونست راهی یک طرفه در پیش بگیره و مانند کتابخانه ای کسلکننده باشه یا به اختراعی حماسی تبدیل بشه که تمام افراد از سراسر نقاط جهان را به یکدیگر وصل کنه. خوشبختانه مسیر دوم را در پیش گرفت با ظهور شبکه های اجتماعی مردم تونستن تجربه ای فراگیر در نت داشته باشن. به لطف اینترنت نسل دوم، وب ۲ (Web2) افراد تونستن تصاویر خود را بارگذاری کنن یا محتوای ویدئویی را در یوتیوب استریم کنن.
در دنیای وب 2 لازم نیست توسعه دهنده باشین، بسیاری از برنامه ها به گونه ای طراحی و برنامه ریزی شده که هر کسی ممکنه خالق فکر یا اثری باشه. می تونین فکری یا ایده ای رو نقش افرینی کنین و اون رو با بقیه دنیا به اشتراک بزارین. هم چنین می تونین یک ویدئو پست کنین و اون رو در دسترس میلیون ها نفر دیگر در سراسر جهان قرار بدین تا در وب2 تماشا کنن، با آن تعامل داشته باشن و درباره آن نظر خودشون رو بیان کنن.
یوتیوب، فیس بوک، اینستاگرام، توییتر و سایر رسانه های اجتماعی تنها چند نمونه از برنامه های Web2 هستش. وب 2 اینترنت تحت سلطه شرکت های بزرگ هست این شرکت ها امکان ارتباط افراد با یکدیگر و به اشتراک گذاری اطلاعات مختلف را برای کاربران فراهم می کنه اما در عوض اطلاعات شخصی آن ها را در اختیار داره که می تونن از آن ها برای مقاصد مختلف اقتصادی، سیاسی و فرهنگی استفاده کنن. استفاده از امکانات نسل دوم وب، منوط به پذیرفتن قوانین شرکت هاست و این شرکت ها می تونن با هر دلیل درست و اشتباهی، فعالیت کاربران را محدود کنن.
در واقع در وب2 Web2 شما هیچ کنترلی روی داده های خود یا نحوه ذخیره آن ها ندارین. در حقیقت، کسب و کارها اغلب داده های کاربر را بدون اجازه آن ها ردیابی و ذخیره می کنن، سپس شرکت های مسئول این پلتفرم ها، مالک این داده ها هستن و آنها را مدیریت می کنن.
وب ۳ (Web3)
در مقاله حاضر تحت عنوان Web3 چیست؟ در ادامه بحث روند تکامل وب (Web) متوجه شدیم، از تغییرات مهمی که در وب نسل دوم ایجاد شد، تاکید بیشتر بر محتوای تولید شده توسط کاربر و قابلیت همکاری بین سایت ها و برنامه های مختلف بود. به زبان ساده تر میتونیم بگیم که مشارکت در وب نسل دوم، بر مشاهده اولویت داره.
حالا نوبت به این رسیده که شمارو با اینترنت نسل سوم (Web3) آشنا کنیم. وب 3 که به آن اینترنت غیر متمرکز نیز می گن می تونیم اطلاعات را مجدد کنترل بکنیم و از حریم خصوصی نیز بهتر محافظت کنیم. همانطور که از نام وب 3 مشخصه، وب 3 سومین نسل از اینترنته. که تمامی سیستم ها در یک شبکه غیر متمرکز بر پایه بلاکچین به یک دیگر متصل شدن و برای ارتباط با یکدیگر به یک پایگاه داده مبتنی بر سرور وابسته نیست.
در واقع مبتنی بر تعاملات همتا به همتاست. به عبارت ساده تر و بهتر می تونیم بگیم که وب ۳ گامی جدیدی در تکامل اینترنتِ که هدایت و کنترل وب را به دست کاربر قرار میده. این تمایز به واسطهی فناوری های جدیدی مثل بلاک چین حاصل می شه که عملکرد شبکه به عنوان سیستمی نظیر به نظیر (P2P) را میسر می کنه.
پیشرفت های حاصل شده به لطف بیت کوین و اتریوم و دیگر اپلیکیشن های مبتنی بر بلاک چین نشان میده کاربران می تونن وارد تراکنش های P2P بشن، پروژه هایی در مقیاس جهانی توسعه بدن و حریم خصوصی خود را به طور کامل کنترل کنن. در وب ۳، شرکت های کلان داده و غول های فناوری دیگر نمی تونن با داده های خصوصی کاربران تجارت کنن یا منابع اطلاعاتی را به انحصار خود دربیارن. برای مطالعه بیشتر در مورد اینکه فناوری بلاک چین چیست؟ به مقاله ای با همین نام در سایت ارزسنج مراجعه کنید.
اپلیکیشن های غیرمتمرکز یکی از ویژگی های منحصر به فرد اینترنت نسل سوم (Web3) هستنش که مفهوم شبکه اینترنت غیرمتمرکز را به بهترین وجه ممکن امکان پذیر می کنه که اجازه میده اطلاعات بین کاربران بدون دخالت اشخاص ثالث جریان پیدا کنه. اپلیکیشن های غیرمتمرکز اصولاً توسط کسی اداره نمی شن و جریان اطلاعات توسط قراردادهای هوشمند (smart contracts) مدیریت می شن.
وب ۳ از طیف گسترده ای از فناوری های غیرمتمرکز مانند اتریوم (Ethereum)، مونرو (Monero)، کوانتوم (Qtum)، فایل سیستم بین سیارهای (IPFS) و بسیاری دیگر پشتیبانی می کنه. به عبارت دیگه یکی از اهداف نهایی وب ۳.۰ توسعه وب سایت ها و اپلیکیشن هاییست که داده ها را به صورت معنادار تفسیر می کنه. به بیان ساده تر، وب ۳ قصد داره زبان ماشین را از هر وقت دیگری به زبان انسان ها نزدیک تر کنه؛ بهطوری که ماشین ها بتونن اطلاعاتی که ما انسان ها در اختیارشون قرار میدیم را بهطور معنادارتری درک کنن و منظور ما رو در بستر موقعیتی که در اون قرار داریم تفسیر کنن.
در جمع بندی مختصر و صریح از Web3چیست؟ می تونیم بگیم که وب 3 برای رفع مشکلات وب 2 پا به عرصه گذاشته و در واقع اصطلاحی هست که برای توصیف نسل بعدی اینترنت استفاده می شه. هدف تغییر از وب 2 به وب 3، همانطور که گفتیم کم کردن قدرت شرکت های بزرگ و متمرکز و دادن قدرت کنترل به دست خود کاربران هست؛ تمام چیزی که از آن به عنوان تمرکز زدایی و بالا بردن قابلیت همکاری و تعامل یاد می شه.
کاربرد وب ۳ (Web3) برای متاورس
برخی از تحلیل گران امیدوارن که وب ۳ به جای چند شرکت بزرگ، متاورس را که با استفاده از سیستم های بلاکچین و استانداردهای باز ساخته شده و توسط شبکه ای از رایانه ها در سراسر جهان اداره می شه، پرورش بده. ان اف تی ها تجارت الکترونیک را در دنیای مجازی تسهیل میکنن و عدم وجود واسطه ها و اشخاص ثالث کمک می کنه که این تجارت به راحتی و بدون سانسور و موانع در دنیای متاورس انجام بشه.
متاورس(metaverse)، به عنوان یک دنیای مجازی به نوعی اینترنت نسل جدید و به آینده اشاره داره که از فضاهای سه بعدی در واقعیت مجازی تشکیل شده که کاربران می تونن در این فضا با یکدیگر تعامل داشته باشن. به همین دلیله که فیس بوک اخیراً نام خود را به متا تغییر داده. در آن محیط مجازی کاربران می تونن بسیاری از فعالیت های دنیای واقعی را از راه دور، با هزینه کمتر و با همان حس واقعی تجربه کنن. متاورس برای جلوگیری از تمرکز قدرت، ایجاد سیستم مالی و تعریف هویت از بلاک چین استفاده می کنه.
با این توضیح، می تونیم بگیم که متاورس می تونه بخشی از وب 3 باشه چرا که تمامی ویژگی های مهم برای نسل سوم وب را داره. برای مطالعه بیشتر درمورد دنیای متاورس به مقاله متاورس چیست در ارزسنج مراجعه کنید.
مزایا، معایب و ویژگی های وب ۳ (Web3)
دانشمندان کامپیوتر و کارشناسان اینترنت، معتقدند که تغییرات وب ۳.۰ باعث هوشمندتر شدن اینترنت و ساده تر شدن زندگی می شه. در حالت کلی وب3 به عنوان سومین و جدیدترین فاز تکامل اینترنت شناخته شده. تقریبا هر ده سال یک بار اینترنت وارد فاز جدیدی می شه. در حقیقت Web3گذر از وب داینامیک به وب غیر متمرکز هستش با توجه به این امر، وب ۳ اینترنتی غیرمتمرکز هست و اشخاص ثالث هیچ کنترل و دخالتی در اون ندارن و هم چنین اطلاعات افراد در اختیار شرکت ها قرار نمیگیره، مسلماً مزایا، معایب و ویژگی های بی شماری را می تونیم برای آن در نظر بگیریم.
این وب علی رغم تمام مزایایی که داره هم چنان با معایب و مشکلات زیادی هم رو به روست. بیشتر این مشکلات را می تونیم مشابه با مشکلات کلی ارزهای دیجیتال و فضای بلاک چین در نظر بگیریم. Web3 برای این که بتونه به عنوان جایگزین وب 2 مورد استفاده قرار بگیره باید بتونه این مشکلات را حل کنه. در ادامه به صورت مفصل به بررسی ویژگی ها و مشکلات خواهیم پرداخت و توکن های Web3 رو براتون معرفی خواهیم کرد.
مزایای (Web3)
در این قسمت از مقاله Web3 چیست؟ قصد داریم شما رو با مزایای (Web3) آشنا کنیم. در وب ۳، هیچ نهاد واحدی اطلاعات شخصی شما را کنترل نمی کنه، شما قادر به کنترل و مدیریت داده های خود هستین و هم چنین امنیت داده های شما در برابر هکرها در این سرورهای غیرمتمرکز چندین برابر می شه برخلاف وب ۲، که شرکت های فناوری بزرگ مانند گوگل، فیس بوک و … اطلاعات شخصی افراد را در اختیار دارن و در صورت تمایل می تونن به تبلیغ کنندگان بفروشن.
هم چنین سرورهایی که این اطلاعات در آن ها نگهداری می شه تبدیل به یک هانی پات (Honeypot) برای هکرها شده، که به دنبال سرقت این اطلاعات هستن. بزرگ ترین مزیت یک سیستم غیرمتمرکز اینِ که امکان هک اطلاعات در آن بسیار کم هستش چون اطلاعات در یک جا ذخیره نمی شه، لذا اینترنت نسل سوم (Web3) نیز به دلیل غیرمتمرکز بودن، دارای این مزایاست.
در واقع به عبارت ساده تر می تونیم بگیم که در Web3 هر شخصی در شبکه اجازه استفاده از خدمات شبکه را داره و برای این کار نیاز به دریافت اجازه از شخص یا سازمان خاصی نیست. و هیچ کس نمی تونه دسترسی کاربران به شبکه را محدود کنه. این مدل شبکه بر پایه ی بلاک چین اتریوم هست که به صورت سیستمی با رمزنگاری غیر قابل نفوذ عمل می کنه.
در واقع هیچ کس نمی تونه اطلاعات را سانسور یا حذف کنه. هرکسی در هر جای جهان می تونه به این پلتفرم ها دسترسی داشته باشه چرا که هیچ شخصی در این میان کنترل و مدیریت کاربران و این پلتفرم ها را بر عهده نداره. همچنین می تونین هر گونه اطلاعات و داده ای رو به راحتی در بستر وب ۳ به اشتراک بزارین و در سراسر شبکه منتشر بشه، بنابراین همانگونه که گفتیم مقامات مرکزی نمی تونن داده ها رو سانسور کرده یا مانع دسترسی کاربران به شبکه بشن.
همچنین در بیان مزایای (Web3) می تونیم بگیم که پرداخت ها با استفاده از توکن های شبکه بلاک چین و بدون استفاده از سیستم مالی متمرکز انجام می شه و اینکه امکان ایجاد «اپلیکیشنهای غیرمتمرکز» (Decentralized Apps DApps) در هر حوزه ای بر روی شبکه های بلاکچینی وجود داره. و سرعت بالای اون باعث شده تا نیاز کاربران به بهترین شکل و با بالاترین سرعت رفع بشه. وب گردی با نسل سوم، می تونه در سریع ترین زمان ممکن نیاز شما را رفع کنه. در واقع در نسل سوم از الگوریتم های فوق پیشرفته ای استفاده شده که سرعت استفاده رو بالا ببره. در مبحث بعدی سعی میکنیم اطلاعات کاملی در مورد معایب (Web3) براتون ارائه بدیم.
معایب (Web3)
اجرای وب 3 در بستر بلاک چین و به صورت غیرمتمرکز، دست دولت ها را از دخالت در امور جاری اپلیکیشن ها کوتاه می کنه. این مساله اگر چه در برخی موارد به نفع کاربران هستش، اما فضای کاملا آزاد بلاک چین در بلند مدت ممکنه به نفع مردم نباشه در حال حاضر شناسایی فعالیت های خلافکارانه در وب 3 و دریافت مالیات از افراد، به عبارتی پیدا کردن راه حلی برای این مشکلات ضروریست. راه حلی برای آن ها در وب 3 و پروژه های بلاک چینی ارائه نشده.
طبیعیه که در چنین حالتی دولت ها اجازه رشد به این پروژه ها رو نمیدن. بسیاری از مالکان شرکت های بزرگ فعال در حوزه وب 2 تمایل و علاقه ای به گسترش وب 3 ندارن، مگر این که خودشون بتونن در این زمینه منافعشون رو تامین کنن. در حال حاضر بسیاری از کاربران به اپلیکیشن های وب 3 دسترسی ندارن. چرا که این پروژه ها در مرورگرهای مدرن وب ادغام نشده. این مساله ممکنه دسترسی به اپلیکیشن های وب 3 رو با اختلال و مشکلات بیشتری هم روبهرو کنه.
مقیاس پذیری بلاک چین ها با توجه به الگوریتم اجماع استفاده شده با همدیگه فرق می کنه، در بلاک چین برای این که اطلاعات تراکنش تایید و ثبت بشه باید اطلاعات و داده ها توسط تمامی کاربران یا بخشی از آن ها بررسی بشه و در صورت تایید در دفتر کل نودها ثبت و ضبط بشه. سرعت تایید و ثبت تراکنش ها در بلاک چین به دلیل ماهیت غیرمتمرکز آن ها پایین هستش برای توضیح بیشتر در زمینه تفاوت الگوریتم اجماع در مقیاس پذیری بلاک چین ها به عنوان مثال می تونیم، بیتکوین و یا ارز دیجیتال سولانا رو مثال بزنیم. در مورد الگوریتم اجماع در بلاک چین چیست در سایت ارزسنج مقاله و ویدیویی به همین نام موجود هست که می تونین برای مطالعه کنین مراجعه کنین.
بیت کوین با الگوریتم اجماع اثبات کار بین 5 تا 7 تراکنش در ثانیه را ثبت و تایید می کنه در حالی که، ارز دیجیتال سولانا با الگوریتم اجماع اثبات سهام می تونه بیش از 50 هزار تراکنش را در ثانیه پردازش کنه. پروژه هایی که بتونن از اپلیکیشن های غیرمتمرکز پشتیبانی کنن تا کاربران راحت تر با این برنامه ها تعامل برقرار کنن و هزینه کمتری برای جابجایی بین پروژه های مختلف پرداخت کنن. چرا که، جابجایی بین پروژه های مختلف علاوه بر مشکلات مالی و زمانی، مشکلات تکنولوژیک هم داره به عبارت دیگه،یکی دیگه از معایب (Web3) اینه که برای راه اندازی وب 3 نیاز به فعالیت پروژه های مختلف هستش در حال حاضر، پروژه هایی مانند «اتریوم» و «پولکادات» با استفاده از امکانات خود قابلیت تبدیل شدن به بستر اصلی وب 3 را دارن اما هنوز سرعت ثبت تراکنش در آن ها در سطح وب نیست. بسیاری از پروژه های مقیاس پذیر مانند سولانا نیز تا حدود زیادی متمرکز هستن.
ویژگی های (Web3)
اکنون نوبت به این رسیده که در مقاله Web3 چیست؟ به بررسی ویژگی های (Web3) بپردازیم تا علاوه بر مزایا و معایب این پروژه با ویژگی هایی که برخورداره اطلاع کسب کنین. و بدونین که وب 3 بر خلاف وب 2 به لطف بلاک چین های بدون مجوز در هر نقطه ای و در هر منطقه ای برای تمامی افراد در دسترس هستش این در حالیه که، وب 2 فقط در برخی نقاط سیاره ی زمین به دلایل سیاسی، مذهبی و معیارهای دیگری چون؛ درآمد، جنسیت و حتی نژاد به شکل محدود تری در دسترس قرار می گیره.
در نسل سوم اینترنت جدا از موقعیت جغرافیایی این امکان رو به کاربران میده تا تراکنش های بین مرزی و نقل و انتقالات پول، برای افراد درگیر تجارت امکان پذیر بشه. هم چنین در وب ۳، اپلیکیشن ها در مورد سیستم های عامل و دستگاه ها حالتی بیطرفانه داره. برای مثال می تونیم اپلیکیشن یکسانی را روی آیفون، تلویزیون هوشمند و کامپیوترهای خودرو نصب کنیم.
چون اغلب اپلیکیشن ها مبتنی بر سیستم عامل هستن. اما برخی اپلیکیشن ها تنها روی اندروید کار میکنن؛ درحالی که برخی دیگر تنها روی دستگاه های اپل اجرا می شن. همین روند برای برنامه های مایکروسافت ویندوز، نرمافزار مک و موارد دیگر صدق می کنه. وقتی وب ۱ انتشار یافت، تنها می تونستیم از نقاط ریموت مثل کامپیوتر خانگی یا دستگاهی در یک کافی نت به اینترنت دسترسی پیدا کنیم حتما برا شما هم چنین وضعیتی پیش امده. اما با وب ۲ اینترنت به سرعت به گوشی های هوشمند، تبلت ها و لپ تاپ و دیگر دستگاه های هوشمند قابل حمل، منتقل شد و می تونستیم به راحتی استفاده کنیم در واقع دسترسی ساده تر و راحت تر بود نسبت به وب 1. اما وب ۳ همه جا در دسترس شما قرار داره.
به این شکل که بر روی دستگاه های بیشتری قابل پیاده سازی هست. شبکه ای نامرئی از اطلاعات، پروتکل های ارتباطی و مکانیزم های تراکنشی که در تمام نقاط سیاره ی زمین قابل استفاده و دسترسه به طوری که گفته می شه تمام ابعاد زندگی روزمره رو در بر گرفته.
در این نسل اینترنت هرگز به دلیل خرابی سرور قطع نمی شه هم چنان به فعالیت خود ادامه می ده. در واقع به بیان فنی، داده ها در وب ۳، روی گره های متعدد توزیع شده، ذخیره می شن. این سیستم تضمین می کنه که همیشه گره های پشتیبان کافی، برای تأمین زنجیره و پیشگیری از خرابی سرور وجود داره. شما در جریان هستین که، استفاده از Web3 رایگان هست و توسعه آن توسط همه افراد در جهان قابل انجامِ، چون این پروژه بر بسترهای «متن باز» (Open Source) و توسط مجموعه ای از توسعه دهندگان ساخته شده. و یکی دیگه از ویژگی های Web3 به صورت برجسته حفظ حریم خصوصی در این پروژه هست به این شکل که افراد مالک داده های خود هستن و می تونن در صورت لزوم آن ها را عمومی منتشر کنن.
در این فضا هیچ شخص یا سازمانی نمی تونه بدون اجازه شما به اطلاعات شخصیتون دست پیدا کنه. و هم چنین حاکمیت شبکه با مردم هستش. با استفاده از «سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز» (Decentralized Autonomous Organization) افرادی که توکن های هر شبکه را در اختیار دارن می تونن پروپوزالشون رو مطرح کنن یا به پروپوزال های ارائه شده توسط کاربران دیگه رای مثبت یا منفی بدن. اجرا یا عدم اجرای یک طرح، مشروط به کسب رای اکثریت هست. قبل از اتمام سخن خالی از لطف نیست به این نکته هم اشاره کنیم که برای حضور و فعالیت در پروژه های وب 3 نیازی به اجازه گرفتن از شخص یا سازمان خاصی نیست.
نحوه حضور و استفاده از امکانات در این پروژه ها کدنویسی شده و افراد با پیروی از این قوانین به راحتی می تونن در بستر شبکه فعالیت کنن و در این نسل جدید، اپلیکیشن ها، توکن مخصوص درون شبکه ای دارن که می تونیم از آن ها برای پرداخت درون برنامه ای استفاده کنیم. داشتن هوش مصنوعی در Web3 (Artificial intelligence)، یکی دیگه از ویژگی های منحصر به فرد این نسل محسوب می شه یعنی دسترسی سریعتر به انچه مقصود کاربر هستش به شکل هوشمندتر عمل می کنه و نیازهای کاربران را بهتر برآورده می کنه و هم چنین می تونه اطلاعات واقعی رو از اطلاعات جعلی تشخیص بده. هوش مصنوعی در اپلیکیشن های وب ۲ هم وجود داره اما هوش مصنوعی در وب ۳ دارای مکانیزم یادگیری سریعی هست. بنابراین می تونیم بگیم که با توجه به این ویژگی اخیر الذکر، وب ۳ قادر به درک زبان و مفهوم جملات همانند انسان هستش. در مبحث بعدی به بررسی ارزهای دیجیتال Web3 خواهیم پرداخت.
ارزهای دیجیتال Web3
ارزهای دیجیتال Web3، یکی از محبوب ترین پروژه های دنیای رمزارزهاست با استفاده از این شبکه، کاربران می تونن بدون نگرانی در مورد مخازن مرکزی و اختصاصی داده، تعامل و همکاری هوشمندانه داشته باشن. توکن های Web3 پروژه های غیرمتمرکز هستن که از قراردادهای هوشمند و خودکار کردن تراکنش ها از طریق اینترنت استفاده میکنن. مردم جهان در تلاشن تا راه های جدیدی برای سرمایهگذاری در بلاک چین و رمز ارز ابداع کنن، این شبکه به عنوان بزرگ تر از آنچه صنعت فناوری تا به حال تصور میکرده ظاهر شده هم چنین Web3 هر روز پروژه های جدیدتری از نسل جدید اینترنت استفاده میکنه و به کمک ویژگی های منحصر به فردش پروژه های خودش رو ارتقا میده. بنابراین، در اینجا لیستی از برترین توکن های Web3 رو اوردیم و به توضیح اون ها پرداختیم.
ارز دیجیتال پولکادات (Polkadot) (DOT)
پولکادات یکی از محبوب ترین ارزهای دیجیتال در بازار جهانی هستش در سال ۲۰۱۶ توسط تعدادی از سازندگان برجسته در فضای بلاکچین از جمله بنیانگذار اتریوم، گوین وود (Gavin Wood) تأسیس شد. این شبکه به دلیل جستجوی مقیاس پذیری تراکنش ها در مقایسه با اتریوم، رتبهی بالاتری در دریافت هزینه های پایین و ارائه سرعت های بالا داره.
هدف پولکادات اینه که، با ارائه راهکارها و ویژگی های جدید به اکوسیستم بلاکچین کمک کنه و به تعامل در فضای مجازی، و بالا بردن مقیاس پذیری تراکنش ها، نوآوری و ایجاد فضایی ایمن کمک کنه. DOT به دلیل موقعیت بالای خود و افزایش تدریجی ارزش بازار، می تونه به عنوان رهبر بازار و ریاست بخش اینترنت غیرمتمرکز باشه پولکادات یکی از پروژه های Web3 هست که توسط یک بنیاد سوئیسی برای تسهیل یک وب غیرمتمرکز کاملاً کاربردی و کاربرپسند تأسیس شده. قیمت لحظه ای ارز دیجیتال پولکادات رو می تونین از سایت ارزسنج پیگیر باشین.
ارز دیجیتال کوزاما یا کوساما Kusama) (KSM))
کوزاما (Kusama) یک بستر آزمایشی بلاکچین هست که با هدف ارائه یک پلتفرم سازگار و مقیاس پذیر برای توسعه دهندگان طراحی شده به طوری که اون ها می تونن از این رمز ارز، مانند؛ DOT برای حل مشکلات مختلف مربوط به پروژه های خود استفاده کنن. توسعه دهندگان برای به دست آوردن جایگاهی در شبکه Kusama از طریق مزایده پاراچین با یکدیگر رقابت می کنن. تحلیل گران بر این باورن که کوزاما یک سرمایه گذاری کوتاه مدت سودآور هست زیرا شبکه قدیمی تر و قوی تر هست.
ارز دیجیتال اوشن Ocean
اوشن (OCEAN) یک پروتکل تبادل داده غیرمتمرکز و مبتنی بر تکنولوژی بلاکچین هست این پروتکل چندین ابزار مورد نیاز برای توسعه برنامه های Web 3.0 را توسعه داده یکی از بهترین سرمایهگذاری هاست، برای کسانی که به دنبال سرمایهگذاری در توکن Web 3.0 هستن این پروتکل به گونهای طراحی شده که به هر کسی اجازه میده تا بازار داده غیرمتمرکز خود را طراحی و ایجاد کنن و به کاربران کمک میکنه تا داده ها و اطلاعات خود را به اشتراک بزارن و مبادله کنن یکی از پروژه های Web3 محسوب می شه هم چنین به عنوان یک توکن ابزاری عمل میکنه و دسترسی و شفافیت را هنگام مدیریت داده ها ارائه میده.
ارز دیجیتال فایل کوین Filecoin) (FIL))
این یک شبکه ذخیره سازی غیرمتمرکز هست که به عنوان یک جایگزین امن برای ذخیره سازی ابری متمرکز و یک روش غیرفعال برای کسب درآمد عمل می کنه در واقع فایل کوین (Filecoin) یک شبکه ذخیره سازی دادها مبتنی بر ارزهای دیجیتال هست که در آن ماینرها (miners) در ازای فراهم کردن فضای ذخیره سازی اطلاعات در هارد کامپیوتر خود، توکن فایل را به عنوان پاداش دریافت می کنن هم چنین از فایل کوین می تونیم برای ذخیره تقریباً هر نوع داده ای، اعم از فایل های صوتی، فیلم، تصاویر ثابت یا متن استفاده کنیم.
ارز دیجیتال لایوپیر Livepeer) (LPT))
لایوپیر (Livepeer) یک شبکه پخش ویدئو غیرمتمرکز هست که بر روی بلاکچین اتریوم ساخته شده. پروتکل Livepeer ایمن ترین و مقرون به صرفه ترین مشارکت مختلف در اکوسیستم جریان را تعریف می کنه. این پروتکل در واقع خدمات پخش و استریم ویدیو مقرون به صرفه و ارزان را مستقیماً از طریق وب ۳ ارائه میده. و دو هدف رو دنبال می کنه؛ توزیع ویدیوی بلادرنگ و تشویق شرکت کنندگان در شبکه.
جمع بندی و نتیجه گیری
در مقاله Web3 چیست؟ گفتیم که داشتن هوش مصنوعی در Web3 اون رو به یکی از پر هیجان ترین پروتکل ها تبدیل کرده و یکی از تکنولوژی هایی هستش که تاثیر بسیار زیادی در تعاملات انسان ها گذاشته. بعد در مورد روند تکامل وب (Web) از گذشته تا کنون صحبت کردیم و برخی از پروژه های Web3 رو براتون ارائه دادیم.
نتیجتا باید گفت که، با ورود اینترنت، دنیای اطلاعات و ارتباطات شاهد تغییرات چشمگیری شد. یکی از شیوه های برقراری ارتباط در بستر اینترنت، از طریق صفحات وب هستش. وب نسل سوم Web3، اگر چه هنوز در حال تکاملِ، اما می تونه در فناوری های همتا به همتا مانند؛ بلاک چین، نرم افزارهای متن باز، واقعیت مجازی و حتی اینترنت اشیا (IOT)، مورد استفاده قرار بگیره. این شبکه تجربه ای بسیار با کیفیت تر را برای کاربران فراهم خواهد کرد. کاربران با در دست گرفتن کنترل اینترنت اختیار بیشتری بر روی اطلاعات خود خواهن داشت هم چنین وب ۳ یکی از بنیادی ترین مفاهیم موجود در عرصه فناوری و یکی از اجتناب ناپذیرترین تحولاتی هست که در حال رخ دادنه.در پایان یاداوری میشه که دوره های حضوری آموزش ارز دیجیتال در ارومیه با آموزش های کاربردی برای علاقه مندان ارزهای دیجیتال از سراسر کشور آماده برگزاری می باشد.
نظرات کاربران در مورد وب 3 چیست؟( بررسی کامل Web3 )